พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี
พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี

พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี

บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่งพระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี (เปอร์เซีย: رضا شاه پهلوی‎code: fa is deprecated ; Rezā Ŝāh Pahlawi พระนามเดิม เรซา ข่าน; 15 มีนาคม ค.ศ. 1878 – 26 กรกฎาคม ค.ศ. 1944) เป็นชาห์แห่งจักรวรรดิเปอร์เซีย[1] ตั้งแต่ 15 ธันวาคม ค.ศ. 1925 จนกระทั่งทรงถูกบังคับให้สละราชสมบัติโดยสหราชอาณาจักร-สหภาพโซเวียตภายหลังทั้งสองกองทัพได้รุกรานอิหร่าน เมื่อวันที่ 16 กันยายน ค.ศ. 1941[2]ในปี ค.ศ. 1925 ชาห์ เรซา ได้ทำการโค่นล้มราชบัลลังก์ของพระเจ้าชาห์อะห์หมัด ชาห์ กอญัร ชาห์พระองค์สุดท้ายของราชวงศ์กอญัร และก่อตั้งราชวงศ์ปาห์ลาวีขึ้น พระองค์ทรงใช้ระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญปกครองอิหร่าน จนกระทั่งถูกล้มล้างในปี ค.ศ. 1979 ในช่วงการปฏิวัติอิหร่าน พระเจ้าชาห์ เรซา ทรงเป็นผู้นำให้มีการปฏิรูปสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองจำนวนมากในช่วงรัชสมัยของพระองค์ และท้ายที่สุดคือการวางรากฐานของรัฐอิหร่านที่ทันสมัยพระราชมรดกของพระองค์ยังคงเป็นที่ถกเถียงกันอยู่จนถึงทุกวันนี้ ป้อมปราการของพระองค์ยืนยันว่าพระองค์เป็นแรงผลักดันให้อิหร่านเข้าไปสู่ความทันสมัย ในขณะที่ผู้คนวิพากษ์วิจารณ์ว่าการครองราชย์ของพระองค์นั้นเป็นเผด็จการและจะนำไปสู่ความล้มเหลวในที่สุด แม้ว่าพระองค์จะพยายามนำอิหร่านไปสู่ความก้าวหน้าเพียงใด ท้ายที่สุดประชาชนในชนบทก็ได้หว่านเมล็ดพันธ์ที่นำไปสู่การปฏิวัติอิหร่านในที่สุดจนกระทั่งในวันที่ 26 กรกฎาคม ค.ศ. 1944 พระเจ้าชาห์ เรซาเสด็จสิ้นพระชนม์ในประเทศแอฟริกาใต้จากนั้นก็ไม่มีใครพบพระศพของพระองค์จนกระทั่งในปี ค.ศ. 2018 อิหร่านได้ค้นพบซากมัมมี่ที่คาดว่าอดีตชาห์อิหร่านค้นพบโดยนักก่อสร้างที่ค้นพบด้วยความบังเอิญ เป็นพระศพของพระเจ้าชาห์ เรซา ทางการอิหร่านก็ได้ปิดข่าวเรื่องนี้เพราะเนื่องจากกระแสที่เกี่ยวกับราชวงศ์จะกลับมาอีกครั้ง[3][4]

พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี

พระราชบุตร เจ้าหญิงฮาดัมซัลดีห์ ปาห์ลาวี
เจ้าหญิงชามส์ ปาห์ลาวี
ชาห์โมฮัมหมัด เรซา ปาห์ลาวี
เจ้าหญิงอัชราฟ ปาห์ลาวี
เจ้าชายอาลี เรซา ปาห์ลาวี
เจ้าชายกอห์ลัมเรซา ปาห์ลาวี
เจ้าชายอับดุล เรซา ปาห์ลาวี
เจ้าชายฮาหมัด เรซา
เจ้าชายมามุด เรซา
เจ้าหญิงฟาติมาห์ ปาห์ลาวี
เจ้าชายฮามิด เรซา ปาห์ลาวี
พระราชสมภพ 15 มีนาคม ค.ศ. 1878
ราชวงศ์ ราชวงศ์ปาห์ลาวี
พระปรมาภิไธย ชาห์ เรซา ปาห์ลาวี
ครองราชย์ 15 ธันวาคม ค.ศ. 1925 - 16 กันยายน ค.ศ. 1941
รัชกาลถัดไป พระเจ้าชาห์ โมฮัมหมัด เรซา ปาห์ลาวี
รัชกาลก่อน พระเจ้าชาห์อะหมัด ชาห์ กอญัร
ลายพระอภิไธย
พระราชมารดา สมเด็จพระราชินีนุช-อาฟารีน อายรอมโลอู
พระราชบิดา พระเจ้าอับบัส อลี ข่าน
สวรรคต 26 กรกฎาคม ค.ศ. 1944
พระอิสริยยศ ชาห์แห่งอิหร่าน
พระบรมราชินี มารายัม ซาวากูดไฮ
สมเด็จพระราชินีตาจ อัล-โมลูก
คาร์มา อัล-โมลูก
แอสแมต ดาวลัตฮาไฮ

ใกล้เคียง

พระเจ้าชาห์ โมฮัมหมัด เรซา ปาห์ลาวี พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี พระเจ้าชาห์ ฟาตห์ แอลี ชาห์ กอญัร พระเจ้าชาร์ลที่ 10 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าชาร์ลที่ 3 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าชาร์ลที่ 7 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าชาร์ลที่ 6 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าชาร์ลที่ 9 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าชาร์ลที่ 5 แห่งฝรั่งเศส พระเจ้าชาร์ลที่ 8 แห่งฝรั่งเศส